2 Yaş: Negativist Dönem

2 YAŞ: NEGATİVİST DÖNEM

Çocuk gelişiminin en zor evrelerinden biri olan 2 yaş dönemi, çocuğun duygudurumunda yaşanan hızlı değişimler ve öfke nöbetleri ile tanımlanabilir. Çocuğun kendi kimliğine ilişkin giderek artan farkındalığı ile anne – baba otoritesi arasında yaşadığı çatışmalar bu dönemde yaşanan olumsuz davranışların temelini oluşturur. 

2 yaşına kadar edilgin olan çocuk, motor ve dil becerilerinin gelişmeye başlaması ile kendi yeterliliklerini sergileme gayreti içerisine girer. Gelişen bu beceriler ile sosyalleşmeye başlayan çocuk, ev içerisinde ve dışarısında uyması gereken kuralların da farkına varır.  Yapmayı arzu ettikleri şey ile bu kurallar arasında kaldıklarında yani engellendiklerinde, isteklerini ağlayarak, bağırarak, kendilerini yere atarak ifade ederler. Bir çeşit öfke nöbeti geçirirler. Anne ve babalara zor anlar yaşatan öfke nöbeti durumlarında en iyi çözüm yolu çocuk ile iletişime ya da onu ikna çabalarına girmemektir.

Öfke nöbetleriyle baş etmeye çalışan anne - babaların bu yaş dönemi çocuklarının davranışlarının temelde duygular tarafından kontrol edildiğini ve mantıksal olmadığını göz ardı etmemeleri gerekir.

Bu yaş döneminde yaşanan diğer bir sıkıntı davranışlardaki olumsuzluklardır. “ayakkabını giyer misin, yemek yemek ister misin?” gibi karşı tarafa seçenek bırakan soruları sormak karşılığında “hayır” cevabının alınmasına zemin hazırlar. Bu nedenle çocuktan yapılması istenenlerin ona seçenek bırakılmaksızın, net bir şekilde ifade edilmesi uygun olur.

Seçenek sunulması uygun olan durumlarda da seçeneklerin açık uçlu bırakılmasından kaçınılmalıdır. Örneğin, giysilerini seçerken dolaptaki pantolonların tümünden bir seçim yapmasını beklemek yerine yetişkinin seçtiği iki pantolondan birini seçmesi daha uygundur.

Yaşanan öfke nöbetleri, tutturmalar, olumsuz cevaplar karşısında anne ve babanın sakin kalabilmesi oldukça önemlidir. Sakinleşemeyen çocuk, karşısında öfkeli anne – babayla karşılaştığında öfkesini besleyecektir. Uygun olan çocukla ilişki kurmadan sakinleşmesini beklemektir. Bununla beraber çocuğun öfke nöbetini dindirebilmek için çocuğun isteklerinin gerçekleştirilmesinden kaçınılmalıdır.

Anne babaların bilmesi gereken en önemli şey zor geçen bu aylar, çocuklarının sağlıklı gelişimlerinin birer işaretidir. Çocukluk çağı zorlukları olsada, anne baba için ıskalanmaması gereken önemli bir dönemdir, bu dönemin keyfini çıkararak yaşamak, çocukla olan paylaşımları arttırmak ilerde anne babanın yaşayabileceği muhtemel pişmanlıkların da önüne geçecektir.

Uzm. Psikolog

Özge M. Tonguç